خمیازه یا دهاندره یا فاژه بازکردن دهان و تنفس عمیق به صورت «غیر ارادی» و گاهی کشش در دستها و سینه است که تقریباً از زمان پیش از تولد و به عبارتی دقیق تر از دوره جنینی و در یازده هفتهای قابل مشاهده است.معمولاً خمیازه از نشانههای خواب است. این پدیده در انسان و برخی حیوانات دیده میشود، اما دربیشتر حیوانات امری غیرعادی است. پژوهشها نشان میدهد که این عمل، مسری است.
علت و دلایل
دو نظریه در مورد علت خمیازه وجود دارد.
- اولین نظریه مربوط به کمبود اکسیژن و افزایش دی اکسید کربن در بدن است. شخص با خمیازه کشیدن (بازکردن دهان) اکسیژن بیشتری وارد بدن خود کرده و کمبود آن را جبران میکند.
- نظریه دوم ارتباط میان خمیازه و خستگی را مورد بررسی قرار میدهد.این نظریه مبنی بر این است که بدن انسان در پی خستگی یک واکنش طبیعی به صورت خمیازه نشان میدهد.
آیا خمیازه مسری است؟
پژوهشها همچنین نشان میدهد این عمل به دلیل یک عمل همدلانه بهوسیله دیگران تکرار میشود. همچنین دانشمندان در یک بررسی در سال ۲۰۰۵ مغزهای گروهی را که خمیازهکشیدن افراد را مشاهده میکردند، اسکن کردند و توانستند الگوهایی منحصربهفرد از فعالیت در نواحی از مغز که به تقلید رفتاری مربوط میشدند را مکانیابی کنند.